زندگی نامه مختصر علیمردان خان چهارلنگ(شیر علی مردون)

 

ﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1271 ﻫﺠﺮﯼ ﺷﻤﺴﯽ ﺑﻪ ﺩﻧﯿﺎﺁﻣﺪ ﭘﺪﺭﺵ ﻋﻠﯿﻘﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭﻟﻨﮓ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﻮﻃﺌﻪﺍﯼ ﻓﺎﻣﯿﻠﯽ ﻭﻓﺎﺕ ﯾﺎﻓﺖ . ﻣﺎﺩﺭﺵ ﺑﯽ ﺑﯽ ﻣﺮﯾﻢ, ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺳﺮﺩﺍﺭﻣﺮﯾﻢ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﺩﺧﺘﺮ ﺣﺴﯿﻨﻘﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺍﯾﻠﺨﺎﻧﯽ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﻭﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﻋﺼﺮ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺑﻮﺩ . ﺑﯽ ﺑﯽ ﻣﺮﯾﻢ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺍﻭﻝ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪﺑﺨﺸﻬﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻭ ﺯﯾﺮ ﻧﻔﻮﺫ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮﺭﻭﺳﯽ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﻭ ﻋﻠﯿﻪ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺍﺷﻐﺎﻟﮕﺮ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﯿﺲ ﻗﯿﺎﻡﮐﺮﺩ .ﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ, ﮐﻮﺩﮐﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺩﺍﯾﯽ ﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﻋﻠﯿﻘﻠﯽ ﺧﺎﻥﺳﺮﺩﺍﺭ ﺍﺳﻌﺪ ﻭ ﺧﺴﺮﻭﺧﺎﻥ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﻇﻔﺮ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﮑﺘﺐ ﺭﻓﺖ ﺗﺎﺍﯾﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۰۲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺠﺰﺍ ﺷﺪﻥ ﻃﻮﺍﯾﻒ ﭼﻬﺎﺭﻟﻨﮓ ﺍﺯ ﻫﻔﺖﻟﻨﮓ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻭﺳﺎﯼ ﺍﯾﻦﻃﺎﯾﻔﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮔﺮﺩﯾﺪﻧﺪ . ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۰۰ ﺑﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺣﺰﺏ »ﺳﺘﺎﺭﻩﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ « ﻋﻼﻗﻪ ﻭ ﮔﺮﺍﯾﺶ ﺷﺪﯾﺪﯼ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺣﺰﺏ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩ .ﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۰۷ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻫﯿﺌﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯿﻪﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ « ﻣﺮﮐﺐ ﺍﺯ ۱۲ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﻭ ﮐﻼﻧﺘﺮﺍﻥ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﺗﺸﮑﯿﻞﺩﺍﺩ . ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﺗﻨﮓ ﮔﺰﯼ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﺏ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺟﻨﻮﺏ ﺑﻪﺷﻤﺎﻝ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ) ﭘﻞ ﺷﺎﻟﻮ ( ﺑﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪﻓﺮﯾﺪﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ ﺷﺘﺎﺏ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﻓﺎﺗﺢ ﻭ ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﯽ ﺧﺎﻥﺍﻣﯿﺮ ﺟﻨﮓ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺬﺍﮐﺮﻩ ﻧﺰﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ . ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺯﻣﺎﻥﻃﻮﺍﯾﻒ ﺯﺭﺍﺳﻮﻧﺪ, ﺑﺎﻣﺪﯼ, ﺍﺣﻤﺪ ﺧﺴﺮﻭﯼ , ﺩﯾﻨﺎﺭﺍﻧﯽ ﻭ ﺑﺎﺑﺎﺩﯼ ﺑﻪﻧﻬﻀﺖ ﭘﯿﻮﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺧﺎﻥ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﻓﺎﺗﺢ ﻭ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻫﻢﻋﻤﻼ ﺍﺯ ﻧﻬﻀﺖ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﮐﺮﺩﻧﺪ . ﻭﻟﯽ ﻣﺬﺍﮐﺮﺍﺕ ﺧﻮﺍﻧﯿﻦ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﺑﺎﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺑﯽ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺎﻧﺪ . ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۰۸ ﺩﻫﮑﺮﺩ ﻭ ﺍﮐﺜﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﻫﯿﺌﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯿﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﻭ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥﭘﯿﻮﺳﺘﻨﺪ .ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﻫﺮﺍﺳﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻗﯿﺎﻡ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﻗﯿﺎﻡ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺗﯿﻤﺴﺎﺭ ﺷﺎﻩﺑﺨﺘﯽ ﺑﺴﯿﺞ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﺮﺩ. ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﯿﺌﺖ ﺍﻋﺰﺍﻣﯽﺑﺮﺍﯼ ﺻﻠﺢ ﺑﺎ ﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﻭ ﺩﯾﮕﺮ ﺳﺮﺍﻥ ﻧﻬﻀﺖ ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﺯﺭﺩﻭ ﯾﺎ ﺩﺭ ﺣﻮﻣﻪ ﻗﻪ ﻓﺮﺥ ) ﻓﺮﺧﺸﻬﺮ ( ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻣﺬﺍﮐﺮﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯﻫﻤﻪ ﻃﺮﻑ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺍﺭﺗﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ . ﺍﺯ ﺟﻨﻮﺏ ،ﻟﺸﮕﺮ ﺍﻫﻮﺍﺯ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻣﺤﺘﺸﻤﯽ, ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﻟﺸﮕﺮ ﺧﺮﻡﺁﺑﺎﺩ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺳﺮﺗﯿﭗ ﺗﺎﺝ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻬﺎﺩﺭﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﻭ ﺗﯿﻤﺴﺎﺭ ﺷﺎﻩ ﺑﺨﺘﯽ ﺣﻤﻠﻪ ﺭﺍ ﮐﺎﻣﻞ ﮐﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﻔﯿﺪ ﺩﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﺪﺕ ۲۰ ﺭﻭﺯ ﯾﮏ ﺗﯿﭗ ﺍﺭﺗﺶ ﺩﺭﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﻫﺎ ﺑﻮﺩ, ﺑﺎ ﺟﻨﮕﯽ ﺧﻮﻧﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﻋﻘﺐ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﮐﺮﺩﻧﺪ . ﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﻭ ﯾﺎﺭﺍﻧﺶﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﯾﮏ ﺳﺎﻝ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻭ ﺟﻨﮓ ﭘﺎﺭﺗﯿﺰﺍﻧﯽ ﺑﺎ ﻭﺳﺎﻃﺖ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯﺧﻮﺍﻧﯿﻦ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﯾﺎﻓﺖ ﻭﻟﯽ ﺑﺎ ﺁﻣﺪﻧﺶ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥﺗﻮﻃﺌﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺮﮒ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ . ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩﺳﺮﺩﺍﺭ ﻓﺎﺗﺢ ﻭ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥﻗﺼﺮ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮔﺮﺩﯾﺪ ﻭ ﺣﻤﺎﺳﻪ ﺩﻭﻡ ﺣﻤﺎﺳﻪ ﺳﺎﺯ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﺁﻏﺎﺯ ﮔﺸﺖ .ﺣﻤﺎﺳﻪ ﺍﻭﻝ ﺍﻭ ﻧﺒﺮﺩ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﯼ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺣﻤﺎﺳﻪﺩﻭﻡ ﮐﻪ ﻋﻈﯿﻢ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺣﻤﺎﺳﻪ ﺍﻭﻝ ﺍﻭﺳﺖ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺩﻟﯿﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﺑﯽﺑﺎﮐﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﻭ ﻣﺮﮒ ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻧﻪ ﻭﯼ ﺍﺳﺖ . ﻣﺮﮔﯽ ﮐﻪ ﻋﯿﻦﺯﻧﺪﮔﯽ ﺑﻮﺩ ﺁﻥ ﻫﻢ ﯾﮏ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺣﻤﺎﺳﯽ ﻭ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻪ . ﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥﺑﺎ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﺴﯿﻦ ﻣﻌﺮﻭﻓﺘﺮﯾﻦ ﺭﺟﺎﻝ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭﺯﻧﺪﺍﻧﯽ ﮔﺮﺩﯾﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﭙﯿﺪﻩ ﺩﻡ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﺍﺳﻔﻨﺪﻣﺎﻩ ۱۳۱۳ﺍﯾﻦ ﺭﺍﺩ ﻣﺮﺩ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺟﻮﺧﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺳﭙﺮﺩﻧﺪﻭ ﺗﯿﺮ ﺑﺎﺭﺍﻥ ﮐﺮﺩﻧﺪ